Wat doet autisme met mijn lichaam op fysiek vlak?
Omdat mensen met autisme vaak een vertraagde ontwikkeling van de zintuigen hebben, kunnen onze vijf zintuigen, zijnde voelen, zien, horen, proeven en ruiken enigzins anders verlopen en aanvoelen dan bij mensen zonder autisme.
Informatie komt als het ware ongefilterd binnen, waardoor de zintuiglijke informatie niet altijd gereduceerd wordt tot een betekenisvol geheel. Dat komt omdat op neurologisch niveau de ontwikkeling vaak achter blijft bij mensen met een ASS.
Voelen
De huid is het grootste zintuiglijk orgaan (meer info op Wikipedia over huid). Prikkelingen die we voelen op onze huid hangen nauw samen met ons gevoel van veiligheid. Als we het puur evolutionair bekijken, is wat de huid voelt, de laatste zintuiglijke waarschuwing voor gevaar.
Omdat bij mensen met autisme de huid vaak overprikkeld aanvoelt, kunnen een groot aantal zaken al een bron van irritatie vormen, zoals:
Niet houden van aanrakingen, ook niet van een lieve knuffel
Irritatie voelen bij het dragen van kledij; zo moeten heel vaak etiketten uit kledij verwijderd worden, kunnen randen van sokken irriteren aan de tenen, kan wol zorgen voor jeuk, …
Kruimeltjes van brood, zandkorrels in schoenen en tussen tenen, … kunnen zorgen voor frustratie
Haren die geknipt worden kunnen zorgen voor kriebels
…
Een stevige knuffel wordt dan weer wel vaker geapprecieerd. Dat komt omdat een stevige knuffel of gebuideld worden, zorgen voor een gevoel van geborgenheid.
Wist-je-datje: Temple Grandin is een gekende zoöloge en bekend hoogbegaafd persoon met autisme, die voor zichzelf een squeez machine bouwde waarin ze zichzelf buidelde om haar stress te verminderen.
Zien
Mensen met autisme hebben een ongelooflijk vermogen om details te zien. Dat komt omdat zij evenveel aandacht schenken aan alle prikkels die binnenkomen.
Dit kan resulteren in:
Er langer over doen om gezichten te herkennen. Dit kan een weerslag hebben op hun sociale ontwikkeling waarbij het herkennen van gezichten en mimiek heel belangrijk is
Meer moeite hebben met het onderscheiden van voor- en achtergronden
Het zo stevig waarnemen van details dat die ook perfect kunnen nagetekend worden
Wederkerende patronen vaker zien (zoals bijv. cijfers of woorden, …)
…
Zij kunnen dan ook zeer goede medewerkers zijn voor bedrijven die nood hebben aan werknemers met een extreem oog voor detail.
Horen
Kinderen met autisme hebben vaker last van hun gehoor. Dat komt omdat de buis van Eustachius pas laat de juiste positie aanneemt, waardoor deze gemakkelijker volloopt.
Mensen met autisme hebben vaak moeite met het onderscheiden van voorgrond- en achtergrondgeluiden. Mensen zonder autisme leren verschillende geluiden herkennen en evalueren, waardoor zij achtergrondgeluiden min of meer kunnen uitschakelen.
Dit resulteert in:
Geluiden die keihard binnenkomen. Vandaar dat veel mensen met autisme ook wel hun handen over hun horen houden bij veel drukte of harde geluiden
Vermijden van feestjes en fuiven omwille van het vele geroezemoes
Het minste geluidje oppikken, zoals bijvoorbeeld een vogeltje dat fluit op de achtergrond, iemand die hoest, …
Afgeleid zijn in de klas bij het maken van toetsen of examens, bijvoorbeeld iemand die met zijn balpen speelt tijdens een toets, iemand die kucht, iemand die op zijn/haar stoel schuifelt, … (hier kan de hoofdtelefoon redding bieden => zie mijn blog over noice reduction)
Daar tegenover staat dat sommige mensen met autisme en dan voornamelijk Asperger soms een absoluut gehoor hebben voor muziek. Zo zouden Strauss en Mozart Asperger gehad hebben.
Proeven
Sommige mensen met autisme kunnen problemen hebben met voedsel alsook de smaak ervan. Hun smaakpapillen lijken als het ware anders te reageren op voedsel dan bij mensen zonder autisme. Zo kunnen smaken en structuren van voedsel zorgen voor een andere verwerking ervan.
Dit kan zich o.a. uiten in:
Geen voedsel willen met een stevige of gekartelde structuur, zoals bijvoorbeeld bloemkool
Geen pikant eten verdragen wegens te heftig voor de smaakpapillen
Graag gepureerde voeding wensen
Steeds naar hetzelfde voedsel grijpen zoals wortelen, appelmoes, …
De smaak hebben van een chemische stof wanneer men verschillende voedingsmiddelen combineert of onmiddellijk na elkaar eet
…
Een gevarieerde voeding is van groot belang. Daarom zou het kunnen dat u (uw kind) voedingssupplementen nodig heeft om tekorten aan te vullen.
Wennen aan nieuwe voedselsoorten kan een hele uitdaging zijn voor mensen met autisme. Toch is het belangrijk om geregeld te proberen deze aan te bieden. Voedsel pureren of voedsel met zachte smaak kunnen helpen.
Soms is het voor kleine kinderen met autisme moeilijk om voedsel naar hun mond te brengen. Dit komt omdat hun motoriek er nog niet klaar voor is. Zoals je weet kunnen mensen met een ASS enige motorische achterstand hebben.
Ruiken
Proeven en ruiken gaan vaak samen. Denk maar aan eten.
Kinderen en ook volwassenen met ASS kunnen sneller hinder hebben van bepaalde geuren. Dat kan zowel de geur van voedsel zijn, maar ook de geur van een wasmiddel, geuren in de buitenlucht, bepaalde parfums, …
Dit uit zich o.a. door:
Niet tegen felle geuren kunnen. Dit is te overweldigend.
Migraine krijgen van bepaalde geuren zoals straffe parfums
Niet houden van sterke dranken. Dit gaat ook gepaard met geur.
Weigeren te eten van voedsel dat sterk geurt
Mijden van bepaalde plaatsen omwille van té sterke geur, zoals bepaalde werkomgevingen
…
Het handige is dan weer dat mensen met autisme die gevoelig zijn aan geuren, heel vaak als baby of jong kind mensen herkennen aan hun geur.
Ook kunnen zij heel hard genieten van zachtere geuren zoals bijvoorbeeld lavendel, de geur van een weide, …
Zoals je merkt heeft die gevoeligheid zowel voor- als nadelen. Laat ons besluiten om te zeggen dat bepaalde mensen met autisme toch hele mooie zaken hierdoor gerealiseerd hebben.
Exploreer, ontdek, probeer … en geniet ervan!
Groetjes
Karine